Odliczanie alimentów od podatku PIT
Ogólnie alimenty (Unterhalt) uchodzą w Niemczech jako szczególne wydatki (Sonderausgaben) lub nadzwyczajne obciążenia (Außergewöhnliche Belastungen), ale nie zawsze można je odliczyć od podatku. Jest to zależne od tego, komu podatnik płaci alimenty, na jakiej podstawie prawnej oraz w jakim kraju osoba otrzymująca alimenty mieszka.
(Były) współmałżonek
Jeżeli małżonkowie żyją w stałej separacji (dauernd getrennt lebend) lub są już po rozwodzie i jeden współmałżonek płaci drugiemu alimenty lub utrzymuje go w inny sposób, to płacący współmałżonek może uwzględnić alimenty jako szczególne wydatki w ramach tak zwanego Realsplitting jeżeli:
- on złoży odpowiedni wniosek
- otrzymujący współmałżonek zgodzi się z tym wnioskiem
- płacący i otrzymujący współmałżonek są rezydentami w Niemczech, UE, EWR lub innego państwa, z którym Niemcy zawarli odpowiednią umowę. Jeżeli otrzymujący współmałżonek mieszka zagranicą, to płacący współmałżonek musi udowodnić, że otrzymujący współmałżonek opodatkował dochód z alimentów w kraju swojej rezydentury podatkowej.
Górna granica rocznego odliczenia alimentów dla każdego (byłego) współmałżonka to EUR 13.805 plus składki na ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne.
Otrzymujący współmałżonek musi opodatkować dochód z alimentów jako dodatkowy dochód (sonstige Einkünfte), jeżeli jest rezydentem podatkowym w Niemczech. Zatem otrzymujący współmałżonek może uzależnić zgodę z wnioskiem od tego, że płacący współmałżonek wyrówna mu straty związane z opodatkowaniem. W takim przypadku płacący współmałżonek może otrzymującego współmałżonka zmusić sądowo do udzielenia zgody. Dla płacącego współmałżonka przejęcie obciążenia podatkowego otrzymującego współmałżonka ma wtedy sens, jeżeli jego osobista średnia stawka podatkowa (persönlicher Durchschnittssteuersatz) jest wyższa niż otrzymującego współmałżonka.
Jeżeli alimenty nie można uznać jako szczególne wydatki, to podatnik może spróbować odliczyć je jako nadzwyczajne obciążenia. W odróżnieniu od szczególnych wydatków jako nadzwyczajne obciążenia można tylko uwzględnić konieczne alimenty do wysokości ogólnej kwoty wolnej od podatku (EUR 9.000 za 2018 r.) przy zaliczeniu własnego dochodu otrzymującego, jeżeli małżonkowie byli już od początku roku rozwiedzeni lub przez cały rok żyli w stałej separacji. Jeżeli otrzymujący alimenty mieszka zagranicą, to górną granicę należy dostosować do kosztów życia w danym kraju. Administracja finansowa wychodzi z założenia, że koszty życia w Polsce wynoszą tylko połowę kosztów życia w Niemczech. Zapewne urzędnicy, którzy ustalili tą liczbę, nigdy nie mieszkali w Polsce. Otrzymujący współmałżonek nie może posiadać własnego majątku, którego wartość po odciągnięciu długów przekracza około EUR 15.000. Przy obliczeniu majątku nie bierze się pod uwagę własnej stosownej nieruchomości.
Małoletnie dzieci
Jeżeli podatnik otrzymuje Kindergeld lub odlicza kwotę wolną dla dziecka (Kinderfreibetrag), to nie może uwzględnić alimentów płaconych na to dziecko. Z reguły podatnikowi będzie się opłacać złożyć wniosek o Kindergeld lub kwotę wolną dla dziecka.
Bliskie osoby
Alimenty płacone bliskim osobom, np. rodzicom, dziadkom, drugiemu rodzicowi własnego dziecka, pełnoletniemu dziecku, można odliczyć jako nadzwyczajne obciążenia do wysokości ogólnej kwoty wolnej od podatku przy zaliczeniu własnego dochodu otrzymującego. Tutaj też kwotę dostosowuje się do kosztów życia w kraju zamieszkania otrzymującego i uwzględnia własny majątek otrzymującego.
Uwzględnienie przy rozliczeniu
Podatnik może przy rocznym rozliczeniu podatkowym złożyć wniosek o uwzględnienie alimentów jako szczególne wydatki lub nadzwyczajne obciążenia (Außergewöhnliche Belastungen). Przy składaniu wniosku może posłużyć się pomocą adwokata, radcy podatkowego, rewidenta gospodarczego lub w niektórych przypadkach stowarzyszenia pomocy przy podatku od wynagrodzenia (Lohnsteuerhilfeverein).